Raport UKNF dot. rynku ofert publicznych akcji oraz rynku dłużnych papierów wartościowych w Polsce w 2022 r.

W 2022 roku rynek ofert publicznych musiał zmierzyć się z licznymi wyzwaniami związanymi z wysoką inflacją, wojną w Ukrainie oraz konsekwencjami pandemii COVID-19, co istotnie wpłynęło na nastroje rynkowe, a w konsekwencji na spadek liczby i wartości ofert publicznych w Polsce. W porównaniu do roku 2021, w 2022 r. liczba przeprowadzonych w Polsce gotówkowych ofert publicznych była niższa o 10 %, natomiast ich wartość – aż o 45%. Wśród niegotówkowych ofert publicznych największą wartość w 2022 r. miała oferta wymiany akcji Grupy Lotos i PGNiG na akcje PKN Orlen - ponad 43 mld PLN. Dla porównania warto wspomnieć, że wartość wszystkich niegotówkowych ofert publicznych w biegłym roku wyniosła ok. 45 mld PLN.

Zdecydowaną większość ofert publicznych w ubiegłym roku, bowiem aż 99% liczby wszystkich ofert, stanowiły oferty bezprospektowe, co stanowi kontynuację trendu wzrostowego obserwowanego w ostatnich latach. Przyczyna takiego stanu upatrywana jest między innymi w niepewnej sytuacji rynkowej. Jak wskazano w raporcie, popularność ofert bezprospektowych może wynikać z obaw emitentów co do możliwości pozyskania kapitału poprzez kierowanie oferty do szerokiego grona inwestorów. Blisko połowa wszystkich ofert bezprospektowych stanowiły oferty skierowane do mniej niż 150 podmiotów. Pod względem wartości tych ofert blisko 80 % stanowiły oferty bezprospektowe skierowane do inwestorów kwalifikowanych.

Spadające wyceny spółek miały negatywny wpływ na oferty publicznych akcji istniejących – ich wartość stanowiła zaledwie 4% wartości tego typu ofert w 2021 r. Istotny wzrost pod względem wartości ofert publicznych w ubiegłym roku odnotowano natomiast w przypadku ofert akcji nowej emisji, pomimo spadku ich liczby. Wartość tego rodzaju ofert w 2021 r. wyniosła 3,8 mld PLN, a w 2022 aż 6,8 mld PLN. Tylko jedna spółka debiutująca w ubiegłym roku na rynku głównym GPW zdecydowała się na emisję nowych akcji – Creotech Instruments SA.

W roku 2022 r. rynek IPO w Polsce znacząco wyhamował – na rynku głównym GPW zadebiutowały akcje tylko jednej spółki, która przeprowadziła IPO, czyli wspomnianej już spółki Creotech Instruments SA. Akcje 16 spółek zadebiutowały natomiast na rynku NewConnect. Wartość IPO również była znacząco niższa w porównaniu z latami ubiegłymi i wynosiła 123 mln PLN. Dla porównania w 2020 r. wartość IPO wyniosła 11 075 mln PLN, a w 2021 r. 9 267 mln PLN, a zaznaczyć należy, że był to okres trwającej pandemii COVID-19.

Podobnie jak w roku 2021, w roku 2022 r. liczba spółek na rynku zorganizowanym uległa zmniejszeniu. W roku 20222 r. dopuszczono lub wprowadzono do obrotu giełdowego akcje 24 spółek oraz przeprowadzono delisting 40 spółek, w konsekwencji czego liczba emitentów zmniejszyła się o 16 podmiotów.

Spowolnienie na rynku ofert publicznych nie ominęło również platform crowdfundingowych. W roku 2022 uruchomiono tylko 38 ofert (w roku wcześniejszym – 65), zakończono natomiast 35 ofert, w ramach których pozyskano 17,3 mln złotych, czyli 84 % mniej niż w roku 2021 r., w którym wartość ofert wyniosła 101,5 mln PLN. Średnio zrealizowano tylko 28 % celu emisji. W roku wcześniejszym emitenci osiągali średnio 63 % celu emisji.

W odniesieniu natomiast do sytuacji rynku dłużnych papierów wartościowych w Polsce w 2022 r., zgodnie z opublikowanymi danymi, jego wartość (obligacji i listów zastawnych) wyniosła 405 mld PLN, co stanowi spadek o 2 % w porównaniu do roku 2021. Wpływ na powyższe miały przede wszystkim takie kwestie, jak wzrost stóp procentowych oraz trudne do przewidzenia kształtowanie się wysokości stóp procentowych w przyszłości, a także niepewna sytuacja gospodarcza.

Łączna wartość emisji  obligacji przeprowadzonych w 2022 r. wyniosła 42 mld. W stosunku do 2021 r. wartość nowych emisji zmniejszyła się o 37%. Spadła również liczba emitentów - w przypadku spółek giełdowych o 34%, natomiast w grupie spółek niegiełdowych o 44%.

W raporcie omówiono również zmiany legislacyjne, które miały wpływ na rynek ofert publicznych w Polsce. Rok 2022 był okresem istotnych zmian regulacyjnych w zakresie crowdfundingu. W dniu  29 lipca 2022 r. weszły bowiem w życie przepisy długo wyczekiwanej ustawy z 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy, na podstawie której krajowe podmioty zyskały możliwość występowania do KNF z wnioskami o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego.

W dniu 30 maja 2022 r. weszły natomiast w życie zmiany dotyczące ogłaszania i przeprowadzania wezwań na sprzedaż akcji.

Zaznaczyć należy, iż spadek wartości ofert publicznych oraz wzrost liczy delistingów nie jest charakterystyczny tylko dla krajowego rynku kapitałowego. Zjawisko to jest powszechne na rynkach europejskich. Odpowiedzą na ten niepokojący trend stanowić ma propozycja pakietu deregulacyjnego, tzw. Listing Act, zakładającego zmniejszenie obciążeń administracyjnych, celem ułatwienia dostępu do finansowania na rynku kapitałowym. O niniejszej inicjatywie legislacyjnej pisaliśmy na naszej stronie internetowej w dniu 23 grudnia 2022 r.  

Z treścią raportu można zapoznać się pod linkiem.

Szerzej na temat nowelizacji ustawy o ofercie publicznej i zmian w wezwaniach na akcje pisaliśmy w dniu 2 maja 2022 r.,  30 maja 2022 r. oraz  29 lipca 2022 r.

O przebiegu prac nad ustawą crowdfundingowa pisaliśmy na naszej stronie internetowej m.in. we wpisach z dnia 30 marca 2021 r., 5 maja 2021 r., 15 czerwca 2021 r., 15 października 2021 r., 4 stycznia 2022 r., 7 lutego 2022 r., 15 marca 2022 r., 16 maja 2022 r., 20 maja 2022 r., 31 maja 2022 r., 1 lipca 2022 r., 8 lipca 2022, 14 lipca 2022 r.  oraz 26 października 2022 r.

Kancelaria prawna KRWLEGAL zapewnia profesjonalne i fachowe doradztwo w wielu dziedzinach prawa, w tym  świadczy usługi doradztwa przy ofertach publicznych, obsłudze crowdfundingu, transakcji M&A, jak również doradztwa regulacyjnego dla sektora finansowego, świadcząc usługi m. in. w zakresie działalności firm inwestycyjnych, funduszy inwestycyjnych, podmiotów zarządzających aktywami, banków (depozytariuszy), a także pozostałych uczestników rynku finansowego.

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940.