Fundacja rodzinna

Prawnicy Kancelarii doradzają w szczególności w zakresie efektywnego wykorzystania instytucji fundacji rodzinnej do akumulacji i pomnażania majątku, tworząc rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klientów.

Co to jest fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna stanowi nową instytucję, której utworzenie związane jest z uchwaleniem ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej.

Fundacje rodzinne, zostały wprowadzone do polskiego porządku prawnego z myślą o optymalizacji procesu sukcesji pokoleniowej, ochrony utraty majątku rodzinnego oraz z myślą o zapewnieniu kontynuacji działalności firm rodzinnych. Fundacja rodzinna stanowi tym samym nowy mechanizm integracji majątku (akumulacji kapitału) i zarządzania nim w sposób pozwalający z jednej strony - na zachowanie aktywności w sferze gospodarczej, a z drugiej strony - dostarczanie środków utrzymania przyszłym pokoleniom.

Co daje fundacja rodzinna?

Z utworzeniem fundacji rodzinnej łączą się takie korzyści,  jak: uniknięcie ryzyka rozdrobnienia majątku w wyniku śmierci fundatora, optymalne i bezkonfliktowe przeprowadzenie procesu sukcesji pokoleniowej, ochrona, akumulowanie, pomnażanie i zabezpieczenie majątku, czy korzystne zasady podatkowe związane z jej funkcjonowaniem.

Kto może założyć fundację rodzinną?

Fundacja rodzinna jest mechanizmem dedykowanym przedsiębiorcom, prowadzącym firmy rodzinne, w szczególności tym, którzy planują przekazanie swojego biznesu następcom prawnym. Fundacje rodzinne dedykowane są także osobom, które posiadają znaczny majątek ulokowany w wielu aktywach, a którego podział po śmierci może być utrudniony, czy też może generować konflikty pomiędzy spadkobiercami.

Fundator i beneficjent w fundacji rodzinnej

Kluczową rolę dla utworzenia fundacji rodzinnej pełni fundator, jako jej założyciel. To właśnie za sprawą jego woli dochodzi do ustanowienia fundacji rodzinnej. Fundatorem fundacji może być wyłącznie osoba fizyczna i to posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Tym samym ustawodawca wykluczył z grona potencjalnych podmiotów, które mogą ustanowić fundację rodzinną, osoby prawne bądź tzw. ułomne osoby prawne, a więc jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Ma to związek z istotą i celem ustanowienia instytucji fundacji rodzinnej jako takiej. O ile fundacja rodzinna nie jest ustanawiana w testamencie, może zostać utworzona przez kilka osób (np. rodzeństwo czy małżonków). Okoliczność, gdy fundacja ma więcej niż jednego fundatora, pociąga za sobą określone skutki prawne i może mieć niebagatelny wpływ na działalność fundacji, w tym na proporcję mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej i związane z tym korzyści podatkowe przy wypłacie świadczeń z fundacji.

W fundacji rodzinnej ważną rolę pełnią również jej beneficjenci, tj. osoby bądź podmioty uprawnione do wypłaty świadczeń z fundacji rodzinnej bądź mienia w związku z jej rozwiązaniem. Obok najbliższych członków rodziny fundatora, beneficjentem może zostać również osoba spoza jego rodziny (osoby trzecie, niespokrewnione z fundatorem), jak również organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego.

Jak założyć fundację rodzinną?

Utworzenie fundacji rodzinnej odbywa się kilku etapowo:

1) złożenie oświadczenia w akcie założycielskim lub testamencie; Pierwszym i kluczowym krokiem jest złożenie oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w formie aktu notarialnego lub w testamencie.

2) ustalenie statutu; Następnym krokiem w zakładaniu fundacji rodzinnej jest przyjęcie statutu, w którym określa się cele, strukturę, procedury oraz zasady jej działania.

3) sporządzenie spisu mienia; Z powstaniem fundacji rodzinnej wiązać należy obligatoryjne sporządzenie spisu mienia wnoszonego do fundacji, w którym określone zostaną w szczególności osoby wnoszące, ich rola w fundacji, rodzaj wnoszonego mienia, jego wartość oraz proporcja. 

4) ustanowienie organów fundacji; Również obligatoryjnym elementem utworzenia fundacji jest ustanowienie jej organów – co najmniej zarządu oraz zgromadzenia beneficjentów.

5) wniesienie funduszu założycielskiego; Do utworzenia fundacji rodzinnej konieczne jest wniesienie tzw. funduszu założycielskiego. Fundusz może być wnoszony w różnych formach, takich jak środki pieniężne, nieruchomości lub inne aktywa. 

6) wpisanie do rejestru; Etapem wieńczącym utworzenie fundacji rodzinnej jest (choć ta działa już w organizacji wraz z przyjęciem aktu założycielskiego) dokonanie jej rejestracji w odpowiednim rejestrze.

7) dalsze czynności; Końcowe działania związane z utworzeniem fundacji rodzinnej, to wniosek o nadanie numeru NIP i REGON, utworzenie rachunku bankowego oraz zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych fundacji rodzinnej do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

Jak możemy pomóc?

Naszym Klientom oferujemy wsparcie oraz doradztwo na każdym etapie tworzenia fundacji rodzinnej, od etapu planowania, przez etap utworzenia fundacji, do etapu jej właściwej działalności.

W ramach świadczonych usług wspieramy Klientów przy doborze optymalnej struktury aktywów wnoszonych do fundacji rodzinnej, planowaniu podatkowym w odniesieniu do konkretnych składników mienia, ustalaniu optymalnej formy zarządzania fundacją czy estymacji potencjalnych skutków podatkowych wypłaty świadczeń oraz podziału mienia fundacji rodzinnej przy jej rozwiązaniu.

Stawiamy na holistyczne i indywidualne podejście do każdego Klienta, dzięki czemu jesteśmy w stanie proponować efektywne rozwiązania z wykorzystaniem instytucji fundacji rodzinnej.