Aktualizacja projektu ustawy o crowdfundingu - październik 2021

W dniu 11 października 2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został zaktualizowany projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych („Projekt”).

Celem projektowanej ustawy jest:

• zapewnienie stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 („Rozporządzenie ECSP”),
• implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/338 z dnia 16 lutego 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2014/65/UE w zakresie wymogów informacyjnych, zarządzania produktami i limitów pozycji oraz dyrektywy 2013/36/UE i (UE) 2019/878 w zakresie ich zastosowania do firm inwestycyjnych w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 („Dyrektywa 2021/338”)

Warto na wstępie przypomnieć, iż projektowana ustawa dotyczy finansowania społecznościowego, czyli tzw. crowdfundingu oraz zakłada m. in.

• umocowanie Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) do sprawowania nadzoru nad dostawcami usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych,
• wprowadzenie sankcji administracyjnych i karnych za nieprzestrzeganie przepisów Rozporządzenia ECSP lub projektowanej ustawy,
• wprowadzenie odpowiedzialności cywilnoprawnej i karnej za poprawność i prawdziwość informacji podawanych w dokumentach informacyjnych sporządzanych w związku z ofertą finansowania społecznościowego
• uregulowanie kwestii tajemnicy zawodowej i zasad przechowywania dokumentacji związanej ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych.

Zarówno o toczących się pracach nad Projektem, jak i o opublikowanym w dniu 4 maja 2021 r. Projekcie pisaliśmy na naszej stronie internetowej. Najnowsza, zaktualizowana wersja Projektu jest wynikiem przeprowadzonych konsultacji publicznych, które trwały do 18 maja 2021 r., w trakcie których zgłoszono liczne uwagi do pierwotnej wersji Projektu.

Dwuletni okres przejściowy dla spółek z o.o.

Omawiając najważniejsze zmiany względem pierwotnej wersji Projektu, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na treść art. 46 projektowanej ustawy (art. 43 wg. pierwszej wersji Projektu), który wprowadza zmiany do Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z treścią tego przepisu oferta nabycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być kierowana do nieoznaczonego adresata, a nabycie udziałów nie może być promowane przez kierowanie ich reklamy lub innej formy promocji do nieoznaczonego adresata. W ocenie ustawodawcy „udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością w polskim systemie spółek handlowych nie są przeznaczone do publicznego obrotu”. Do treści tego przepisu zgłoszone zostały liczne uwagi. Sposób ustosunkowania się uwag, z pewnością nie jest satysfakcjonujący. Przewidziany bowiem został dwuletni okres przejściowy (do 9 listopada 2023 r.), w którym spółki z o.o. będą mogły ubiegać się o finansowanie w drodze oferowania swoich udziałów, a platformy finansowania społecznościowego będą mogły pośredniczyć w takich ofertach. Zgodnie ze stanowiskiem ustawodawcy „dwuletni okres przejściowy ma umożliwić upowszechnienie formy prostej spółki akcyjnej jako najkorzystniejszej formy prowadzenia działalności przez mikroprzedsiębiorców i przedsiębiorców typu start-up”.

Zmiany w zakresie tajemnicy zawodowej

W zaktualizowanym Projekcie wprowadzono również szereg zmian dotyczących tajemnicy zawodowej:

• Po pierwsze zmodyfikowano zakres tajemnicy zawodowej, poprzez wyłączenie z katalogu kwestii objętych tajemnicą zawodową informacji o wartości środków pozyskanych przez właścicieli projektów w ramach ofert finansowania społecznościowego oraz zobowiązań zaciągniętych przez właścicieli projektów w związku z korzystaniem z usług finansowania społecznościowego. Jak wskazano m. in. w zgłoszonych do Projektu uwagach, przepis w uprzednim brzmieniu mógł mieć negatywny wpływ na istotne zalety finansowania społecznościowego, jakimi są transparentność crowdfundingu oraz możliwość poznania i weryfikacji sposobu działania platform.
• W Projekcie doprecyzowano również kryteria, które należy wziąć pod uwagę przy tworzeniu regulaminu, który ma zapewnić ochronę tajemnicy zawodowej. Dostawca  usług finansowania społecznościowego zobowiązany będzie do uwzględnienia konieczności zapewnienia bezpieczeństwa i ciągłości świadczonych usług finansowania społecznościowego oraz ochrony interesów klientów i informacji chronionych prawem.
• W najnowszej wersji Projektu przewidziano ponadto wyłączenie tajemnicy zawodowej dla informacji przekazywanych podmiotowi prowadzącemu rejestr akcjonariuszy. Jak wskazano w uzasadnieniu, brak takiego w wyłączenia znacząco utrudniłby zarejestrowanie przeniesienia akcji w wyniku transakcji dokonanych w ramach usług finansowania społecznościowego. Objęcie tajemnicą zawodową powyższych informacji nie miałby istotnego znaczenia w praktyce dla ochrony poufności danych ujawnianych w rejestrze, ponieważ wystarczy posiadanie jednej akcji spółki by akcjonariusz miał pełny dostęp do danych ujawnianych w rejestrze akcjonariuszy. Przepisy o przekazywaniu tajemnicy zawodowej nie będą mieć również zastosowania w stosunku do biegłych rewidentów i firm audytorskich.
• W zaktualizowanej wersji Projektu rozszerzono również katalog podmiotów, które będą uprawnione do żądania ujawnienia tajemnicy zawodowej o Rzecznika Finansowego, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego i ich upoważnionych pisemnie funkcjonariuszy lub żołnierzy oraz przewidziano szerszy zakres informacji przekazywanych Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
• Upoważnienie do przekazania informacji stanowiących tajemnicę zawodową będzie mogło być udzielone także podmiotowi udzielającemu informacji (a nie tylko podmiotowi otrzymującemu informację). Rozwiązanie to jest wzorowane na art. 104 ust. 3 ustawy – Prawo bankowe.

Solidarna odpowiedzialność za rzetelność arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych

W zakresie zmian do Projektu warto zwrócić również uwagę na art. 35 ust. 4 projektowanej ustawy, wprowadzający solidarną odpowiedzialność podmiotów zobowiązanych do zapewnienia rzetelności i kompletności informacji zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, czyli właściciela projektu oraz podmiotu sporządzającego informacje lub biorącego udział w jej sporządzeniu. Solidarności tej nie będzie można ograniczyć ani wyłączyć.

Zmiany w zakresie odpowiedzialności karnej

W Projekcie ustawy znajdziemy rozdział 8, zawierający sankcje karne przewidziane za naruszenia przepisów projektowanej ustawy, i tak np. prowadzenie działalności w zakresie świadczenia usług finansowania społecznościowego bez wymaganego zezwolenia, podlegać będzie grzywnie do 5 000 000 zł. Najnowsza wersja Projektu przewiduje, że tej samej karze podlegać będzie podmiot popełniający czyn objęty sankcją, działający w imieniu lub w interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

Szersze uprawnienia nadzorcze KNF

W zakresie uprawnień nadzorczych KNF warto zwrócić uwagę na rozszerzenie katalogu podmiotów, którym KNF może wydawać zalecenia o podmioty trzecie, którym dostawca usług finansowania społecznościowego zlecił wykonywanie czynności związanych z usługą finansowania społecznościowego. Zgodnie z obecnym brzmieniem Projektu, Komisja może m. in. nakazać ww. podmiotowi trzeciemu wstrzymanie rozpoczęcia przekazywania komunikatów marketingowych albo przerwanie ich przekazywania.

W najnowszej wersji Projektu doprecyzowaniu uległy również przepisy określające zakres informacji, które dostawca usług finansowania społecznościowego przekazuje KNF przed rozpoczęciem działalności polegającej na indywidualnym zarządzaniu portfelami pożyczek. Dostawca ma być zobowiązany m. in. do dostarczenia opisu modelu biznesowego planowanej działalności oraz opisu funkcji związanych ze świadczeniem usługi indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek, które mają zostać zlecone osobom trzecim oraz opis działań, których celem jest uniknięcie dodatkowego ryzyka operacyjnego, związanego z takim zleceniem.

Zmiany do Ustawy o ofercie publicznej

Wspomnieć należy, że Projekt przewiduje również nowelizację ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych („Ustawa o ofercie”). W obecnym brzmieniu, Projektowane zmiany obejmują m. in.:

• Podwyższenia progu zwolnienia z obowiązku prospektowego dla ofert publicznych. Zgodnie z treścią projektowanej ustawy z dniem 10 listopada 2023 r., obowiązek sporządzenia prospektu będzie miał zastosowanie w przypadku ofert przekraczających wartość 5 mln euro (łączenie z ofertami przeprowadzanymi w ciągu poprzednich 12 miesięcy), a nie jak dotychczas 2,5 mln euro. Oferty publiczne prowadzone poza platformami finansowania społecznościowego, z których zakładane wpływy wyniosą między 2,5 a 5 mln euro, zostaną z tym dniem objęte obowiązkiem sporządzenia memorandum informacyjnego.
• Wprowadzenia nowego dokumentu ofertowego – arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych. Zgodnie z treścią projektowanego art. 37c ust. 1 Ustawy o ofercie, oferta publiczna papierów wartościowych, w wyniku której zakładane wpływy brutto emitenta na terytorium Unii Europejskiej stanowią mniej niż 5.000.000 euro (wraz z wpływami, które emitent zamierzał uzyskać z tytułu takich ofert publicznych takich papierów wartościowych, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy będą mniejsze niż 5.000.000 euro) dokonywana za pośrednictwem dostawcy usług finansowania społecznościowego, wymaga udostępnienia do publicznej wiadomości arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych. W takim przypadku nie będzie, jak obecnie, obowiązku sporządzania i udostępniania memorandum informacyjnego albo dokumentu zawierającego informacje ofercie. W przypadku obowiązku sporządzenia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych konieczne będzie również przekazanie arkusza do KNF najpóźniej 7 dni roboczych przed dniem udostepnienia go do publicznej wiadomości.

Pamiętać należy jednak o przepisach przejściowych, które zostały przewidziane w Projekcie – do 9 listopada 2023 r. emitent dokonujący oferty finansowania społecznościowego zobowiązany będzie do udostępnienia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych, jeżeli w wyniku tej oferty zakładane wpływy brutto na terytorium Unii Europejskiej, stanowić będą wraz z wpływami, które emitent zamierzał uzyskać z tytułu takich ofert finansowania społecznościowego, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy, mniej niż 2 500 000 euro i nie mniej niż 100.000 euro.

• Nowych obowiązków informacyjnych.  Projekt przewiduje nałożenie nowych obowiązków na  emitenta lub oferującego w zakresie poinformowania KNF o zamiarze przeprowadzenia oferty publicznej w wyniku której zakładane wpływy brutto wyniosą powyżej 100 000 euro, ale poniżej 1 mln euro.

Mając na uwadze, że do pierwszej wersji Projektu zgłoszono aż 151 uwag oraz, że Projekt został aktualnie skierowany do ponownych konsultacji i uzgodnień, które mają potrwać do 22 października, możemy spodziewać się kolejnych zmian do Projektu w niedługim czasie.

Jednocześnie przypominamy, że projektowana ustawa ma wejść w życie z dniem 10 listopada 2021 r., co jest zbieżne z terminem rozpoczęcia stosowania przepisów Rozporządzenie ECSP. Zgodnie natomiast z postanowieniami Dyrektywy 2021/338, państwa członkowskie są zobowiązane przyjąć i opublikować przepisy niezbędne do jej wykonania do dnia 28 listopada 2021 r. i stosować je od dnia 28 lutego 2022 r.

Autor: aplikant radcowska Katarzyna Okoń

Kancelaria prawna KRWLEGAL zapewnia profesjonalne i fachowe doradztwo w wielu dziedzinach prawa. w tym świadczy usługi m. in. w zakresie prawa korporacyjnego, obsługi inwestycji kapitałowych i instytucji finansowych.

Kancelaria prawna KRWLEGAL zapewnia profesjonalne i fachowe doradztwo w wielu dziedzinach prawa oraz takich kwestiach jak obsługa crowdfundingu. Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940.