TARCZA ANTYKRYZYSOWA PAKIET SPECUSTAW COVID-19 OPUBLIKOWANE W DZIENNIKU USTAW cz I

1)     Ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem przeciwdziałaniu i zwalczaniem COVID-19,

2)     Ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw („Specustawa COVID-19”),

3)     Ustawy o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju,

w dniu 31 marca 2020 r. ustawy wróciły do Sejmu. Sejm, w drodze głosowania blokowego, w trybie zdalnym, w ekspresowym tempie odrzucił większość poprawek wniesionych przez Senat. Tego samego dnia wieczorem Prezydent RP podpisał ustawy składające się na pakiet tzw. tarczy antykryzysowej.

Ustawa została ogłoszona w dzienniku ustaw w dniu 31 marca 2020 r.

W ramach Specustawy COVID-19, która liczy blisko 200 stron, wprowadza się zmiany do kilkudziesięciu aktów prawnych, w tym m.in. do ustawy z dnia:

• 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,
• 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
• 29 września 1994 r. o rachunkowości („Ustawa o rachunkowości”),
• 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych („Kodeks spółek handlowych”),
• 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi („Ustawa o obrocie instrumentami”),
• 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych („Ustawa o ofercie”),
• 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym („Ustawa o nadzorze”),
• 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu („Ustawa o AML”),
• 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych („Ustawa o PPK”),
• 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach”).

Co do zasady przepisy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, przy czym od tej zasady przewidziane są liczne wyjątki, w tym przewidujące retroaktywne obowiązywanie Specustawy COVID-19.

Poniżej prezentujemy przegląd wybranych spośród przyjętych zmian.

1. I. PAKIET POMOCY PRZEDSIĘBIORCOM

W ramach Specustawy COVID-19, znalazły się postanowienia mające na celu bezpośrednie wsparcie działalności przedsiębiorców, którzy odczuli negatywne skutki związane z pandemią COVID-19.

Na pakiet pomocowy składa się m. in. możliwość uzyskania:

1)     tzw. „świadczenia postojowego”,

2)     dofinansowania na pokrycie części kosztów działalności przedsiębiorcy oraz

3)     zwolnienia ze składek ZUS.

Niestety, skorzystać z w/w wsparcia mogą wyłącznie osoby fizyczne, w szczególności prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, oraz mikroprzedsiębiorcy. Ze wskazanego katalogu środków pomocowych nie będą mogli skorzystać mali, średni ani duzi przedsiębiorcy. Pominięcie tych grup przedsiębiorców, może mieć w dłuższym okresie negatywny wpływ również na mikroprzedsiębiorców jak i osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy często wykonują zlecenia na rzecz większych przedsiębiorców, którzy to przedsiębiorcy w nie mniejszym stopniu są podatni na obecną sytuację i związane z nią problemy ekonomiczne.

ŚWIADCZENIE POSTOJOWE

Specustawa COVID-19 wprowadza możliwość uzyskania tzw. „świadczenia postojowego” przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą albo wykonującą umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, pod warunkiem, że osoby te nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Świadczenie to przysługuje w przypadku, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna.

Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe będzie przysługiwało zarówno w przypadku dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, jak i w przypadku jej zawieszenia po dniu 31 stycznia 2020 r., po spełnieniu warunków odnoszących się do wysokości uzyskanego przychodu, określonych w przepisach Specustawy COVID-19.

 

Osobom wykonującym umowy cywilnoprawne świadczenie postojowe będzie przysługiwać jeżeli:

1) umowa ta została zawarta nie później niż w dniu 1 lutego 2020 r.;

2) przychód z umowy cywilnoprawnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

DOFINANSOWANIE KOSZTÓW DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORCY

I. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną

Przepisy dodawane Specustawą COVID-19 (art. 15zzc) przewidują możliwość uzyskania przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną niezatrudniającego pracowników bezzwrotnego dofinansowania części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Możliwość uzyskania wsparcia jest uwarunkowana spadkiem obrotów przedsiębiorcy rozumianym jako „zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.” Miesiąc porównawczy nie musi być odpowiadać miesiącowi kalendarzowemu, można za niego uznać również także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych.

Dofinansowanie będzie przyznawane przez starostę właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcą. Dofinansowanie będzie mogło być przyznane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Wysokość dofinansowania została uzależniona od procentowej wartości spadku obrotu przedsiębiorcy, i w żadnym wypadku nie przekroczy 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie.

 

Dofinansowanie będzie wypłacane w ratach miesięcznych, a przedsiębiorca będzie zobowiązany do prowadzenia działalności przez okres, na który zostało mu przydzielone dofinansowanie.

 II. Mikroprzedsiębiorca

 Przepisy Specustawy COVID-19 przewidują również możliwość uzyskania dofinansowania na prowadzenie działalności przez mikroprzedsiębiorców.

 

Pożyczka ta będzie udzielana w wysokości do 5 000 zł i oprocentowana w skali 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Okres spłaty pożyczki nie będzie mógł być dłuższy niż 12 miesięcy, z karencją w spłacie kapitału wraz z odsetkami przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.

 

Warto wskazać, że udzielona pożyczka zostanie umorzona na wniosek mikroprzedsiębiorcy pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca ten przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r. Redakcja przepisu wskazuje, że w przypadku spełnienia w/w przepisu pożyczka zostanie umorzona, bez pozostawienia tego uznaniu właściwego organu.

ZWOLNIENIE ZE SKŁADEK NA ZUS

Specustawa COVID-19 przewiduje możliwość uzyskania zwolnienia z obowiązku opłacania nieopłaconych składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne oraz inne składki wskazane w w/w ustawie, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

Zwolnienie może uzyskać wyłącznie płatnik składek spełniający m.in. następujące warunki:

1)     na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych,

2)     osiągnął przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o zwolnienie z tytułu nieopłaconych składek nie wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. 15.681 zł) – w przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność zobowiązanej do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenia.

Zwolnienie nastąpi na wniosek płatnika składek, który należy złożyć nie później niż do 30 czerwca 2020 r. Mając na uwadze, że zwolnienie dotyczy nieopłaconych składek a nie składek przyszłych, wniosek powinien być złożony po terminie płatności ostatniej składki, której dotyczy.

POPRAWKI SENATU DO SPECUSTAWY COVID-19

Zauważyć należy, iż na posiedzeniu Sejmu w dniu 31 marca 2020 r. niższa izba parlamentu głosami większości rządowej odrzuciła większość proponowanych przez Senat poprawek do Specustawy COVID-19, które miały na celu m.in. zwiększenie pomocy Państwa przedsiębiorcom, takie jak:

1)     możliwość uzyskania przez przedsiębiorców dofinansowania kosztów stałych do kwoty nieprzekraczającej 40 tys. złotych miesięcznie przez okres 6 miesięcy,

2)     postulat utworzenia Funduszu Płynności, którego celem miałoby być wsparcie utrzymania płynności przez przedsiębiorców dotkniętych skutkami epidemii.

 

II. UDZIAŁ PFR W REALIZACJI „TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ”

 

31 marca 2020 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju. Jednym  celów tej zmiany jest włączenie Polskiego Funduszu Rozwoju w aktywne zwalczanie sytuacji kryzysowej spowodowanej wirusem COVID-19.

Kluczową zmianą jest dodanie przepisu art.21a, gdzie wskazuje się, że  w związku ze skutkami COVID-19, Rada Ministrów może powierzyć Polskiemu Funduszowi Rozwoju realizację rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, w szczególności w formach obejmowania lub nabywania udziałów, akcji, warrantów subskrypcyjnych, obligacji, wierzytelności oraz przystępowania do spółek osobowych, lub w formach bezzwrotnych, udzielania pożyczek, gwarancji, poręczeń.

Jednocześnie, zmieniono art. 13 ustawy o systemie instytucji rozwoju poprzez uzupełnienie katalogu form udzielania finansowania przedsiębiorcom o m.in. nabywanie akcji lub udziałów spółek. Dzięki takiemu rozwiązaniu, finansowanie nie będzie musiało wiązać się z podwyższeniem kapitału zakładowego spółek, co może być praktycznym rozwiązaniem w nadchodzącym okresie.

Wychodząc naprzeciw sytuacji kryzysowej, Ustawodawca nadał nową kompetencję PFR, której nie dotyczą ograniczenia zawarte w art.12-16, tj. „udzielanie finansowania”, które pozwoli oddzielić gospodarczą działalność PFR od jego zadań związanych z misją publiczną.

Poza wykonywaniem zadań zleconych, PFR został uprawniony do podejmowania samodzielnych działań służących zapobieganiu lub łagodzeniu skutków sytuacji kryzysowych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym.

W art. 15 ust. 2 nadano PFR uprawnienie do przystępowanie do funduszy kapitałowych po rozstrzygnięciu konkursu. W przepisie art. 21 ust. 1 pkt 1 rozszerzono możliwości przeznaczania środków z dokapitalizowania PFR papierami skarbowymi oraz zabezpieczonych gwarancjami i poręczeniami Skarbu Państwa na wszelkie inwestycje, a nie tylko inwestycje kapitałowe.

III. ZMIANY W PRAWIE PRACY

Na podstawie art.15g Specustawy COVID-19, pracodawca będzie mógł skorzystać z dwóch mechanizmów dofinansowania wynagrodzeń pracowników tj.:

1) przestoju ekonomicznego (art. 15g ust. 6-7 Ustawy); lub

2) obniżonego wymiaru czasu pracy (art. 15g ust. 8-10 Ustawy).

Oba mechanizmy mogą być stosowane wobec pracowników, a także osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.

Przedsiębiorca, musi spełniać kryteria, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 669), z zastrzeżeniem, że nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.

Przesłanka spadku obrotu

Zgodnie z art.15g ust. 9 Specustawy COVID-19 rozumie się spadek sprzedaży towarów i usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

1)     nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, z okresu po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o zastosowanie mechanizmu, w porównaniu do łącznych obrotów z tych samych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; lub

2)     nie mniej niż o 25% z jednego miesiąca w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.

Przestój ekonomiczny

Definicja: okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy.

Zgodnie z art.15g ust. 6 Specustawy Covid-19, pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca:

- wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, ale nie niższe niż wysokość minimalnego wynagrodzenia na rok 2020, tj. 2 600 zł brutto, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.

Powyższe wynagrodzenie może zostać dofinansowane ze środków FGŚP w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę tj. do 1 125 zł, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy (art.15g ust.7 Ustawy). Zaznaczyć trzeba, że dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, którzy w miesiącu poprzedzającym wniosek o dofinansowanie z FGŚP, otrzymywali wynagrodzenie w wysokości 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS.

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru pracy ustala się w porozumieniu zawieranym między pracodawcą oraz organizacjami związkowymi albo przedstawicielami pracowników.

Obniżony wymiar czasu pracy

Specustawa COVID-19 w ust.8 art.15g daje przedsiębiorcom możliwość obniżenia wymiaru czasu pracy o 20%, nie więcej jednak niż do 0,5 etatu. Zastrzega się jednak, że wynagrodzenie z tego powodu nie może być mniejsze niż wynagrodzenie minimalne, tj. 2 600 zł.

Zgodnie z art.15g ust.10 Specustawy COVID-19, wynagrodzenie z obniżonym wymiarem czasu pracy może być dofinansowane ze środków FGŚP do wysokości:

- połowy wynagrodzenia, jednak dofinansowanie nie może być wyższe niż 40% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału. W ostatnim kwartale przeciętne wynagrodzenie wynosiło 5 227 zł, a więc dofinansowanie nie może być większe niż 40% tej kwoty, tj. nie może przekraczać 2 090 zł.

Analogicznie jak w mechanizmie przestoju ekonomicznego, dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, którzy w miesiącu poprzedzającym wniosek o dofinansowanie z FGŚP, otrzymywali wynagrodzenie w wysokości 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS.

Porozumienie ustalające warunki i tryb pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy

W celu wprowadzenia ww. mechanizmów pracodawcy winni podpisać porozumienie z :

1) organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 210), z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, albo

2) organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych – jeżeli u pracodawcy nie działają reprezentatywne zakładowe organizacje związkowe zrzeszające co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, albo

3) zakładową organizacją związkową – jeżeli u pracodawcy działa jedna organizacja związkowa, albo

4) przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy – jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa; w przypadku trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli pracowników z powodu COVID-19, w szczególności wywołanych nieobecnością pracowników, trwającym przestojem lub wykonywaniem przez część pracowników pracy zdalnej, porozumienie to może być zawarte z przedstawicielami pracowników wybranymi przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy w związku z zamknięciem przedszkoli 

W związku z zamknięciem placówek edukacyjno-wychowawczych, Ustawodawca wyszedł naprzeciw pracującym rodzicom i wprowadził dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Jest to alternatywne wobec zasiłku opiekuńczego świadczenie ubezpieczeniowe w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem i usprawiedliwioną nieobecność w pracy. Zwykły zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru składek i przysługuje na dwa miesiące. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje na okres nie dłuższy niż 14 dni. Okres dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie wlicza się do ogólnego limitu 60 dni, które przysługują na opiekę nad dzieckiem do lat 14.

Uprawnionymi do pobierania tego zasiłku są ubezpieczeni zwolnieni od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1)     dzieckiem do 8 roku życia,

 

2)     dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.

Powodem konieczności osobistej opieki winno być:

1)     zamknięcie przedszkola, szkoły lub innej placówki do której uczęszcza dziecko albo

2)     niemożność sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna

- z powodu COVID-19.

Aby uzyskać dodatkowy zasiłek opiekuńczy należy złożyć w odpowiednim oddziale ZUS:

1)     wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A

2)     Oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły

W związku z wydłużeniem okresu zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko, Ustawodawca przewidział nowe rozwiązania mające obowiązywać z mocą wsteczną od 26 marca 2020 r. W związku z tym, Ustawodawca przewidział uprawnienie dla Rady Ministrów, która w celu przeciwdziałania COVID-19, może w drodze rozporządzenia przedłużyć okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego, biorąc pod uwagę okres zamknięcia placówek edukacyjno-wychowawczych. Procedura wydłużenia okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego przedstawia się analogicznie do już obowiązującej.

IV. ZMIANY W PRAWIE PODATKOWYM

Nowelizacja Specustawy COVID-19 wprowadza również szereg zmian w ustawach podatkowych, które dotyczą przede wszystkim wydłużenia terminów ustawowych, przez okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonych z powodu COVID-19. 

Zmiany dotyczące postępowań podatkowych i odpowiedzialności karnoskarbowej obejmują: 

• wyłączenie przepisów dotyczących stosowania opłaty prolongacyjnej odnośnie decyzji organów podatkowych wydanych na wniosek dotyczący odroczenia terminu płatności podatku, rozłożenia na raty należnego podatku, a także odroczenia lub rozłożenia na raty zaległości podatkowej złożony w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z COVID-19, które to decyzje dotyczą podatków stanowiących dochód budżetu państwa. Minister właściwy do spraw finansów może dodatkowo, w drodze rozporządzenia, zaniechać w całości lub części poboru odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, 
• wydłużeniu ulega termin na złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek niewidniejący na białej liście podatników z 3. do 14. dni, 
• wydłużeniu do 6. miesięcy podlegają terminy na wydanie interpretacji indywidualnych w przypadku wniosków złożonych i nierozpatrzonych do dnia wejścia w życie nowelizacji. Termin ten może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne 3 miesiące w drodze rozporządzenia Ministra właściwego do spraw finansów publicznych. 

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych: 

• umożliwia się złożenie organowi podatkowemu zeznania o wysokości osiągniętego dochodu/poniesionej straty za 2019 rok w wydłużonym terminie do 31 maja 2020 r., bez ponoszenia negatywnych skutków związanych z odpowiedzialnością karnoskarbową, 
• ustanawia się możliwość jednorazowego obniżenia wysokości straty z pozarolniczej działalności w 2020 roku o dochód uzyskany w 2019 r. do nie więcej niż 5 mln złotych, dla osób, które uzyskały przychód z pozarolniczej działalności w 2020 r. co najmniej o 50% niższy niż w roku poprzednim, 
• wydłużeniu ulega termin na zapłatę podatku od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem, za miesiące marzec-maj 2020 r. – do dnia 20 lipca 2020 r., pod warunkiem poniesienia przez podatnika negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, uzyskania w danym miesiącu przychodów o co najmniej 50% niższych niż w analogicznym miesiącu w poprzednim roku podatkowym. 

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych: 

• ustanawia się możliwość jednorazowego obniżenia wysokości dochodu z działalności za poprzedni rok podatkowy o stratę poniesioną w roku podatkowym rozpoczętym przed 1 stycznia 2020 r. i zakończonym po 31 grudnia 2019 r. lub rozpoczętym po dniu 31 grudnia 2019 a przed 1 stycznia 2021 r. Strata może być odliczona maksymalnie do kwoty 5 mln złotych, pod warunkiem uzyskania przychodów co najmniej o 50% w roku poprzedzającym pierwszy rok podatkowy, 
• wydłużeniu ulega termin na zapłatę podatku od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem, za miesiące marzec-maj 2020 r. – do dnia 20 lipca 2020 r., pod warunkiem poniesienia przez podatnika negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, uzyskania w danym miesiącu przychodów o co najmniej 50% niższych niż w analogicznym miesiącu w poprzednim roku podatkowym.

V. ZMIANY W PRAWIE KORPORACYJNYM

Zmiany w Kodeksie spółek handlowych

Przepisy Specustawy COVID-19 dokonują również nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, przede wszystkim w zakresie organizacji posiedzeń organów zarządzających i nadzorczych w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkach akcyjnych oraz zasad wykonywania uprawnień związanych z podejmowaniem uchwał zgromadzeń w tych spółkach.

Wprowadzane przepisy mają na celu zapewnić ciągłość działania organów spółek kapitałowych m. in. w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak obecna.

Wprowadzenie do Kodeksu spółek handlowych art. 208 § 5¹ - § 5³ oraz 371 § 3¹ - § 3³ KSH umożliwia wzięcie udziału w posiedzeniu zarządu spółek kapitałowych przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Dodatkowo ww. przepisy wprost przewidują  możliwość podejmowania uchwał w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, jak również poprzez oddanie głosu za pośrednictwem innego członka zarządu. Stosowanie powyższych przepisów będzie domyślne, przy czym spółki zachowają możliwość wyłączenia ich stosowania odpowiednimi postanowieniami w umowie spółki lub statucie.

Kolejne przepisy nowelizacji (odpowiednio art. 222 § 1¹ oraz 388 § 1¹ KSH) przesądzają o analogicznych uprawnieniach dotyczących udziału w posiedzeniach rady nadzorczej spółek kapitałowych. Ponadto przepisy dotyczące podejmowania uchwał (art. 222 § 3 i 4 oraz art. 388 § 2 i 3 KSH) zredagowano w ten sposób, iż umożliwienie głosowania przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość stanowić ma zasadę, którą ograniczyć mogą postanowienia umowy spółki lub jej statutu. Co więcej, z Kodeksu usunięto ograniczenie dotyczące zakazu podejmowania uchwał w trybie pisemnym lub z wykorzystaniem nowych technologii w sprawach dotyczących wyboru przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady nadzorczej, powołania członków zarządu oraz odwołania i zawieszenia w czynnościach tych osób.

Do ogólnego zamysłu i celu nowelizacji, tj. wprowadzenia jako zasady możliwości działania organów spółek kapitałowych przy wykorzystaniu nowych technologii, poprzez zmianę brzmienia art. 234¹ KSH, dostosowano również przepisy dotyczące organizacji i udziału w zgromadzeniach wspólników w spółkach z o.o. Regulamin zawierający szczegółowe zasady udziału w tych zgromadzeniach przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, określany będzie co do zasady przez radę nadzorczą spółki, a w braku jej powołania przez wspólników spółki. Wspólnicy dodatkowo będą instruowani o sposobie uczestniczenia w takim zgromadzeniu, zasadach wypowiadania się i wykonywania prawa głosu w jego trakcie oraz wnoszenia sprzeciwu od podjętych uchwał w zawiadomieniach o zwołaniu zgromadzenia.

Przepisy o analogicznym znaczeniu, z zastrzeżeniem specyfiki i odmienności walnych zgromadzeń akcjonariuszy w spółkach akcyjnych, wprowadzono do organizacji walnych zgromadzeń akcjonariuszy wraz z nowelizacją brzmienia art. 406⁵ KSH. Przy okazji spółek akcyjnych należy jeszcze wskazać, że tylko w odniesieniu do spółek publicznych wyartykułowany został obowiązek zapewnienia transmisji obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym, jeżeli odbywa się ono z wykorzystaniem nowych technologii. We wskazanym przepisie uregulowano również kwestię przekazywania akcjonariuszom elektronicznych potwierdzeń otrzymania przez spółkę głosu akcjonariusza.

Należy także odnotować, że Specustawa COVID-19 w art. 15u zwalnia członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidatora z odpowiedzialności wobec spółki w sytuacji, gdy pomimo nieustalenia lub niedochodzenia należności, powstałych w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego, jeżeli skutkiem takich zaniechań są okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19. Podobne wyłączenie odpowiedzialności występować będzie w przypadku zmiany umowy przez zamawiającego dokonanej w wyniku stwierdzenia wpływu COVID-19 na należyte wykonanie umowy, w przypadku zaistnienia przesłanek z art. 15r ust. 4 Specustawy COVID-19.

Zmiany w Ustawie o ofercie

Specustawa COVID-19 zawiera upoważnienie dla ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, do określenia w drodze rozporządzenia innego terminu podjęcia przez walne zgromadzenie spółki notowanej na rynku regulowanym uchwały w sprawie polityki wynagrodzeń członków zarządu i rady nadzorczej, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2217 oraz z 2020 r. poz. 288).

Pierwotnie Polityka wynagrodzeń miała zostać przyjęta do dnia 30 czerwca 2020 r.

Ponadto, Specustawa COVID-19 wyłącza w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii obowiązek sporządzania memorandum informacyjnego, o którym mowa w art. 38b ust. 1 Ustawy o ofercie. W normalnych warunkach obowiązek ten aktualizuje się wraz z przekroczeniem w okresie 12 miesięcy progu 149 oferty publicznej tego samego rodzaju papierów wartościowych jednego emitenta.

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940.