Czy pracodawcy uzyskają dostęp do informacji nt. szczepień, wyników testów i przebycia choroby przez pracowników?

W dniu 14 grudnia 2021 r. na stronie Sejmu RP opublikowano poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 („Projekt”), którego założeniem jest wyposażenie pracodawców w instrumenty umożliwiające weryfikację stanu zdrowia pracowników oraz osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych w kontekście choroby COVID-19, w tym m. in. prawo do żądania udzielenia informacji o posiadaniu ważnego negatywnego wyniku tekstu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, informacji o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2, lub wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19.

Projektowane działania będą mogły być podejmowane przez pracodawcę w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, jeżeli będzie to niezbędne do przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się choroby COVID-19 w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

Nowe uprawnienia pracodawców

Projekt zawiera przepisy na podstawie których pracodawca będzie uprawniony do żądania od pracowników lub współpracowników udzielenia informacji o posiadaniu negatywnego wyniku tekstu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem. Z obowiązku udzielenia powyższej informacji zwolnione będą osoby, które przedstawią informację o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub o wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19. Co istotne, Projekt przewiduje również rozwiązanie mające na celu zapewnienie pracownikom i osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych swobodnego dostępu do wykonywania nieodpłatnych testów w kierunku SARS-CoV-2. Z treści Projektu, wynika że testy te miałyby być finansowane ze środków publicznych, jednakże treść uzasadnienia do Projektu, wskazuje na rolę w tym zakresie również ze strony pracodawców.

Pracownicy oraz osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych mają być zobowiązani do przekazywania powyższych informacji na każde żądanie pracodawcy. Informacje te co do zasady mają być przekazywane w formie oświadczeń, jednak pracodawca ma mieć możliwość również żądać ich udokumentowania przez okazanie negatywnego wyniku testu diagnostycznego, zaświadczenia o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub certyfikatu o zaszczepieniu przeciwko COVID-19.

Odmowa udzielenia informacji

W sytuacji, gdy pracownik (lub współpracownik) odmówi udzielenia informacji opisanych powyżej,  pracodawca będzie mógł traktować takiego pracownika (współpracownika), jak osobę, która nie posiada negatywnego wyniku testu diagnostycznego wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem, statusu ozdrowieńca lub wykonanych szczepień.

W przypadku pracownika lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym z tym pracodawcą, które przekazały informację o braku posiadania wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARC-CoV-2 wykonanego nie wcześniej  niż 48 godzin przed jego okazaniem, braku przebycia infekcji wirusa SARC-CoV-2 lub braku zaszczepienia przeciwko COVID-19, Pracodawca ma być uprawniony do:

• dokonania zmiany w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy, w tym sposobu wykonywania pracy przez pracowników lub współpracowników;
• dokonywania zmian w systemach lub rozkładach czasu pracy pracowników lub współpracowników;
• polecenia pracownikowi lub współpracownikowi wykonywania pracy poza miejscem jej wykonywania określonym w umowie, o ile będzie miało to miejsce w ramach tej samej miejscowości lub powierzenia innego rodzaju pracy za wynagrodzeniem odpowiadającym rodzajowi pracy, przy czym wynagrodzenie to nie będzie mogło być niższe niż dotychczasowe.

Podjęcie powyższych działań nie będzie stanowiło naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Przetwarzanie danych osobowych

W Projekcie zostały zawarte również stosowne rozwiązania związane z przetwarzaniem danych osobowych w związku z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) („RODO”).

Po pierwsze, przetwarzanie przez pracodawców danych osobowych wskazanych w Projekcie ma być możliwe wyłącznie przez okres niezbędny do realizacji celu, jakim jest przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się choroby COVID-19 w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy, nie dłużej jednak niż do upływu okresu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19. Jeżeli dalsze przetwarzanie danych nie będzie niezbędne do realizacji powyższego celu, pracodawca zobowiązany będzie do niezwłocznego usunięcia tych danych.

Ponadto pracodawca ma być zobowiązany do zapewnienia poufności, integralności i kompletności przetwarzanych danych oraz ich dostępności, w warunkach niegrożących uszkodzeniem, zniszczeniem lub ujawnieniem osobom trzecim. Do zachowania poufności zobowiązane mają być również osoby dopuszczone do przetwarzania danych osobowych przez pracodawcę na podstawie udzielonego im upoważnienia.

Wyłączenie spod czasowych ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej

Ważnym rozwiązaniem przewidzianym w projekcie jest wyłączenie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą spod ograniczeń wprowadzanych w związku ze stanem epidemii lub zagrożenia epidemicznego wskazanych w art. 46b pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Warunkiem wyłączenia jest posiadanie zarówno przez osoby świadczące usługi, jak i przez osoby, na rzecz których usługi te są świadczone, ważnego negatywnego testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, statusu ozdrowieńca lub wykonanych szczepień przeciwko COVID-19.

W celu weryfikacji powyższych informacji podmiot prowadzący działalność gospodarczą ma być uprawniony do żądania od klientów okazania certyfikatu o zaszczepieniu przeciwko COVID-19, zaświadczenia o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem.

Skaner Certyfikatów COVID

Projekt ustawy zakłada również umożliwienie wykorzystania aplikacji mobilnej o nazwie Skaner Certyfikatów COVID, udostępnionej przez Centrum e-Zdrowia, w celu weryfikacji unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID oraz wizerunku osoby, której dane zawarte w certyfikacie dotyczą. Aplikacja jest dostępna do pobrania w sklepach App Store i Google Play.

Przebieg procesu legislacyjnego

Projekt wpłynął do Sejmu w dniu 14 grudnia 2021 r. i tego samego dnia został skierowany do pierwszego czytania w Komisji Zdrowia, które odbyło się 16 grudnia 2021 r. Wysłuchanie publiczne w sprawie Projektu zostało zaplanowane na 5 stycznia 2022 r. Projektowana ustawa ma wejść w życie w dniu następnym po dniu jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Z treścią Projektu można zapoznać się pod linkiem.

Autor: aplikant radcowska Katarzyna Okoń.

Kancelaria prawna KRWLEGAL zapewnia profesjonalne i fachowe doradztwo w wielu dziedzinach prawa, w tym świadczy usługi m. in. w zakresie prawa korporacyjnego oraz prawa pracy.

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940