KRWLEGAL rekomendowana w rankingach IFLR1000 2023 · Rzeczpospolita 2023 · The Legal 500

Nowe rozporządzenie w sprawie trybu i warunków prowadzenia działalności TFI – konferencja uzgodnieniowa z dnia 26 czerwca 2020 r.

W dniu 26 czerwca 2020 r. przedstawiciele Kancelarii uczestniczyli w konferencji uzgodnieniowej w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu, trybu oraz warunków prowadzenia działalności przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych.

30 czerwca 2020

Wprowadzenie

Konieczność wydania nowego rozporządzenia wiąże się przede wszystkim ze zmianami wprowadzonymi do ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi („Ustawa”) przepisami ustawy z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 r. poz. 2217, „Ustawa nowelizująca”).

Przypomnieć należy, iż począwszy od dnia 30 listopada 2019 r. Ustawa nowelizująca wprowadziła do Ustawy zasadnicze zmiany w zakresie wymogów dotyczących członków organów towarzystw funduszy inwestycyjnych, w tym w szczególności:

a)    mniej kategoryczne określenie wymogów co do liczby członków zarządów; w miejsce wymogu, aby zarząd był co najmniej dwuosobowy, zmieniony art. 42 ust. 1 ustawy nakazuje, aby liczba członków zarządu i rady nadzorczej towarzystwa zapewniała skuteczne, prawidłowe i ostrożne zarządzanie towarzystwem, przy uwzględnieniu w szczególności zakresu, skali i złożoności prowadzonej działalności;

b)    podwyższenie wymogów dotyczących rękojmi prawidłowego wykonywania funkcji w organach towarzystwa; w miejsce „dobrej opinii”, wprowadza się wymóg aby członek zarządu oraz członek rady nadzorczej posiadał „nieposzlakowaną opinię” w związku ze sprawowanymi funkcjami;

c)     wprowadzenie wobec wszystkich członków zarządu i rad nadzorczych wymogu posiadania wiedzy, kompetencji i doświadczenia niezbędnego do skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania towarzystwem, z uwzględnieniem zakresu, skali i złożoności prowadzonej działalności;

d)    wprowadzenie wymogu, aby towarzystwo zapewniało utrzymywanie i doskonalenie przez członków organów towarzystwa wiedzy i kompetencji niezbędnych do należytego wykonywania powierzonych czynności;

e)    wprowadzenie obowiązku wyodrębnienia w zarządzie funkcji: 1) członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem w towarzystwie oraz członka zarządu nadzorującego podejmowanie decyzji inwestycyjnych dotyczących portfeli inwestycyjnych funduszy zarządzanych przez towarzystwo lub portfeli, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, zarządzanych przez towarzystwo;

f)      wprowadzenie zasady, że powołanie członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem w towarzystwie oraz członka zarządu nadzorującego podejmowanie decyzji inwestycyjnych następować ma za zgodą KNF,

g)    wprowadzenie wymogu, aby wewnętrzny podział kompetencji w zarządzie towarzystwa był ustalany przez zarząd oraz zatwierdzany przez radę nadzorczą towarzystwa;

h)    wprowadzenie wymogu, aby obok prezesa Zarządu również członek zarządu odpowiedzialny za nadzorowanie podejmowania decyzji inwestycyjnych legitymował się stażem pracy nie krótszym niż 3 lata na kierowniczym lub samodzielnym stanowisku w instytucjach rynku finansowego lub pełnieniem przez ten okres funkcji w organach tych instytucji;

i)      wprowadzenie zakazu łączenia funkcji prezesa zarządu z funkcją członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem w towarzystwie;

j)      wprowadzenie zakazu łączenie funkcji członka zarządu nadzorującego system zarządzaniem ryzykiem z funkcją członka zarządu nadzorującego podejmowanie decyzji inwestycyjnych.

Towarzystwa funduszy inwestycyjnych prowadzące działalność na podstawie zezwolenia udzielonego przed dniem 30 listopada 2019 r. są obowiązane do dostosowania prowadzonej działalności do nowych wymogów do dnia 30 maja 2021 r.

Stanowisko UKNF z dnia 10 czerwca 2020 r.

Na marginesie, należy zauważyć, iż w związku z wątpliwościami dotyczącymi stosowania nowych przepisów, w dniu 10 czerwca 2020 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego („UKNF”) skierował do przewodniczących rad nadzorczych TFI pismo, w którym zostało przedstawione stanowisko Urzędu, odnoszące się do stosowania nowych wymogów („Stanowisko”).

UKNF potwierdził, iż najpóźniej w dniu 31 maja 2021 r. wszystkie towarzystwa funduszy inwestycyjnych powinny posiadać członka zarządu ds. ryzyka oraz członka zarządu ds. decyzji inwestycyjnych, powołanych za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. W celu spełnienia niniejszego wymogu, towarzystwa funduszy inwestycyjnych powinny w szczególności dokonać odpowiedniego podziału kompetencji w zarządzie towarzystwa oraz wystąpić z wnioskami do Komisji w terminie umożliwiających przeprowadzenie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji.

Zauważyć należy, iż zgodnie ze stanowiskiem UKNF, nie tylko decyzja o powołaniu członka zarządu do pełnienia w/w funkcji wymaga obecnie uzyskania zgody Komisji, ale także ewentualne powierzenie jednej z powyższych funkcji członkowi zarządu, który pierwotnie został powołany do wykonywania innych zadań, podlegać będzie weryfikacji przez KNF.

W związku z wprowadzeniem powyższych zmian niezbędne było rozszerzenie zakresu upoważnienia ustawowego dla Ministra Finansów do określenia w akcie wykonawczym zarówno szczegółowych kryteriów w zakresie spełniania przez członków zarządu i rady nadzorczej towarzystwa wymogu posiadania nieposzlakowanej opinii, wiedzy, kompetencji i doświadczenia, jak również trybu i warunków postępowania towarzystw w zakresie utrzymywania i doskonalenia wiedzy i kompetencji ww. osób (art. 48a pkt 13 i 14 Ustawy).

Projekt nowego rozporządzenia

Z tego względu najważniejszą zmianą przewidzianą w ramach projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu, trybu oraz warunków prowadzenia działalności przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych („Projekt”) stało się nadanie nowej treści dotychczasowemu rozdziałowi 10. aktu. Dodatkowo, Projekt przewiduje zmianę katalogu określającego zakres obszarów, które podlegają nadzorowi ze strony Inspektora Nadzoru (§ 3 ust. 1 Projektu).

Szczegółowy opis zmian względem aktualnie obowiązującej treści rozporządzenia zaprezentowaliśmy w naszej poprzedniej publikacji z dnia 21 kwietnia 2020 r.

Kancelaria zgłaszając swój udział w procesie legislacyjnym przedstawiła propozycje zmian odnośnie:

1)    doprecyzowania regulacji nakładających na komórkę nadzoru obowiązki dotyczące przestrzegania w towarzystwie przepisów prawa podatkowego;

2)    szczegółowych kryteriów oceny w zakresie spełniania przez członków zarządu oraz członków rady nadzorczej TFI wymogu posiadania nieposzlakowanej opinii w związku ze sprawowanymi funkcjami;

3)    zaadresowania obowiązków dotyczących ww. oceny i weryfikacji do podmiotu odpowiedzialnego za powoływanie członków zarządu lub rady nadzorczej, zamiast do TFI.

O uwagach Kancelarii pisaliśmy w publikacji z dnia 21 maja 2020 r.

Konferencja uzgodnieniowa w dniu 26 czerwca 2020 r.

W trakcie konferencji uzgodnieniowej, która miała miejsce w dniu 26 czerwca 2020 r. przedstawiciele Kancelarii Krzysztof Rożko i Wspólnicy, wraz z niektórymi innymi uczestnikami konferencji, wskazywali między innymi na nadmiarowość inicjatywy rozszerzenia listy celów, których realizację ma zapewnić działający w towarzystwie system compliance, o obowiązki w zakresie dotyczącym nadzoru nad przestrzeganiem prawa podatkowego, w szczególności w sytuacji w której przepisy nie precyzują, które aspekty lub obszary prawa podatkowego powinny być objęte nadzorem tej jednostki. Na chwilę obecną uwaga traktowana jest jako rozbieżność.

Przyjęta została natomiast uwaga do § 99 Projektu, dotycząca wyraźnego wskazania, aby ocena nieposzlakowanej opinii członka zarządu albo członka rady nadzorczej towarzystwa odnosiła się wyłącznie do sprawowania funkcji przez takie osoby, tj. aby uwzględniała ona wyłącznie aktywność zawodową, a nie także prywatną danej osoby.

Szeroko dyskutowana była treść przepisów dotyczących spełniania wymogów posiadania kompetencji oraz doświadczenia. W szczególności wątpliwości wzbudza oczekiwanie weryfikowania przez towarzystwa umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy oraz uzależnienie wykazania doświadczenia od faktycznego wykonywania przez osobę czynności związanych z działalnością towarzystwa (odpowiednio § 101 oraz § 102 Projektu). Za kontrowersyjny i nie mający oparcia w przepisach Ustawy został uznany przez znaczną część uczestników konferencji postulat UKNF doprecyzowania § 101 Projektu, poprzez wprowadzenie wymogu posiadania dostatecznej znajomości języka polskiego przez członka zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem czy odpowiedzialnego za podejmowanie decyzji inwestycyjnych. Przepisy te będą przedmiotem dalszych prac. Należy się jednocześnie spodziewać doprecyzowania § 111 Projektu, który w zdaniu drugim stanowi, iż funkcje kierownicze sprawowane krótkoterminowo lub tymczasowo nie mogą być uwzględnianie jako podstawowe kryterium oceny doświadczenia. Rozważane jest wskazanie wprost, iż jako podstawowe kryterium oceny powinny być brane pod uwagę funkcje sprawowane co najmniej przez okres 6 miesięcy.

Powtórnej analizie ma zostać poddana treść § 103 Projektu, który określa przypadki w których towarzystwo powinno obligatoryjnie dokonać oceny spełniania wymogów przez osoby pełniące funkcje w organach towarzystwa.

Doprecyzowane mają zostać § 104 i § 105 Projektu, które obecnie określają zasady monitorowania spełniania wymogów ustawowych w stosunku do osób pełniących funkcje w organach, jak również w stosunku do zarządu i rady nadzorczej jako organów kolegialnych.

W odniesieniu do określonego w § 108 Projektu katalogu okoliczności, które w szczególności należy uwzględniać dokonując oceny oraz weryfikacji spełniania przez członka zarządu i rady nadzorczej wymogu posiadania nieposzlakowanej opinii, szereg uwag zgłoszono do wymogu uwzględnienia, czy osoba objęta oceną pełniła funkcję członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu, wobec którego ogłoszono upadłość nie tylko w trakcie pełnienia przez tę osobę funkcji w danym podmiocie, ale także w ciągu roku po zaprzestaniu sprawowania funkcji. Kancelaria, podobnie jak niektórzy inni uczestnicy konsultacji, wskazywała, że tego rodzaju postanowienie faktycznie akceptuje odpowiedzialność osoby niezależnie od tego, czy jej działalność miała wpływ na popadnięcie przez podmiot w stan niewypłacalności. W toku konferencji wyrażona została otwartość na doprecyzowanie treści niniejszego postanowienia.

W odniesieniu do § 112 oraz § 114 rozważane jest uproszczenie procedury przyjmowania polityki dotyczącej oceny i weryfikacji spełniania przez członków zarządu i rady nadzorczej wymogów posiadania nieposzlakowanej opinii, wiedzy, kompetencji oraz doświadczenia, a także polityki dotyczącej utrzymywania i doskonalenia wiedzy i kompetencji. Obecna treść rozporządzenia przewiduje, że powyższe polityki mają być przyjmowane przez walne zgromadzenie, a następnie powinny zostać zatwierdzone zarówno przez zarząd, jak i radę nadzorczą.

Co dalej?

Harmonogram prac nad Projektem zakłada, że w lipcu br. zostanie opracowana kolejna wersja Projektu, która również zostanie poddana konsultacjom publicznym. Zakończenie prac nad nowym rozporządzeniem planowane jest na wrzesień bieżącego roku.

Zgodnie z obecną treścią projektu, rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia, przy czym towarzystwa, które przed dniem wejścia w życie uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności, będą obowiązane dostosować prowadzoną działalność do przepisów rozdziału 10, w terminie 6 miesięcy od dnia jego wejścia w życie. Przedstawiciel Ministerstwa Finansów zastrzegł jednocześnie, że przepisy przejściowe będą jeszcze przedmiotem analizy i mogą ulec zmianom.

Niezależnie od ostatecznego kształtu przepisów przejściowych, zauważyć należy, iż w Stanowisku UKNF wyraźnie zaznaczyła, iż już obecnie towarzystwa funduszy inwestycyjnych, obsadzając funkcje członków zarządu ds. ryzyka oraz ds. decyzji inwestycyjnych powinny dążyć do spełnienia przez kandydatów kryteriów, w zakresie stanu prawnego, który z dużym prawdopodobieństwem będzie obowiązywać po wydaniu rozporządzenia. Również na podstawie wypowiedzi przedstawicieli UKNF, które zostały zaprezentowane w toku konferencji uzgodnieniowej można wywnioskować, że Urząd zamierza wprowadzić projektowane regulacje do procesu oceny kandydatów na członków zarządu, zanim rozporządzenie zostanie wydane.

Mając na uwadze powyższe, a także uwzględniając fakt, że w określonym w art. 39 ust. 1 Ustawy nowelizującej okresie przejściowym, towarzystwa powinny w pełni dostosować się do nowych regulacji, w tym uzyskać zgody na powołanie wskazanych w ustawie członków zarządu (a nie tylko złożyć odpowiednie wnioski do organu nadzoru) zasadnym jest, aby towarzystwa podjęły niezbędne kroki z odpowiednim wyprzedzeniem.

Jak wskazano w Stanowisku, sposób postępowania towarzystwa w okresie dostosowawczym (w tym termin złożenia wniosków o powołanie członków zarządu) będzie podlegał ocenie Komisji, w szczególności w sytuacji braku uzyskania zgód Komisji na powołanie członków zarządu do dnia 31 maja 2021 r., w ramach prowadzonej oceny BION oraz ewentualnego podjęcia środków nakazowych bądź wszczęcia postępowań sankcyjnych.

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twoją działalność, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940.

 

 

 

 

  • Kontakt

    ul. Wojciecha Górskiego 9
    00-033 Warszawa

    tel.: 22 295 09 40,
    tel./fax: 22 692 44 74

    e-mail: biuro@krwlegal.pl

    Numer rachunku bankowego:
    45 1090 1870 0000 0001 3132 3918 (PLN) WBKPPLPP

    KRS: 0000576857
    NIP: 5252630217

    REGON: 362543036

    Dołącz do nas:LinkedIn