Nowa wersja projektu ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych

Po zakończeniu etapu opiniowania do projektu wprowadzono poprawki zaproponowane w pismach wystosowanych przez Krajowy Rejestr Sądowy, Sąd Najwyższy i Radę Legislacyjną. Proponowany akt spotkał się z generalną aprobatą jako odejście od obecnej wadliwej i nieefektywnej koncepcji odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, jednakże wskazano także na nieścisłości oraz nieuwzględnienie założeń konstrukcji norm. Zauważono także, iż charakteryzuje się on znaczną zbieżnością rozwiązań z projektem Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego z dnia 7 września 2005 r.

15 listopada 2018

W związku z tym w dniu 17 października 2018 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano nową wersję projektu przedmiotowej ustawy. Wśród zmian, których dokonano z uwzględnieniem opinii wskazanych powyżej podmiotów należy wyszczególnić:

- doprecyzowanie zakresu odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu karnego oraz Kodeksu postępowania karnego,

- usunięcie przepisu wykluczającego możliwość wydania wyroku uniewinniającego przy braku materialnych podstaw odpowiedzialności,

- dookreślenie znamion czynu zabronionego,

- umożliwienie orzeczenia przepadku składników lub praw majątkowych, już gdy kwota uzyskanej korzyści wynosi 500 tys. zł,

- eliminację zabezpieczenia kosztów sądowych poprzez zarząd przymusowy,

- dookreślenie zakresu działań podlegających surowszej represji w związku z działaniem tzw. „sygnalistów”,

- dodanie zapisu uwzględniającego w przepisach intertemporalnych konieczność stosowania przepisu względniejszego dla sprawcy wynikającą z zasady „lex severior retro non agit”,

- usunięcie przepisu uniemożliwiającego świadkowi nieudzielenie odpowiedzi na konkretne pytania zamiast odmowy zeznań,

- zapis precyzujący przesłanki odpowiedzialności solidarnej podmiotu przejmującego i przejmowanego,

- dopuszczenie tylko możliwości rozwiązania, a nie likwidacji podmiotu, którego dalsze funkcjonowanie zagraża bezpieczeństwu obrotu gospodarczego lub wobec którego uprzednio orzeczono karę pieniężną

W dalszej fazie procesu legislacyjnego projekt będzie procedowany przez Komisję Prawniczą i Radę Ministrów, a następnie zostanie przekazany do Sejmu, w którym rozpocznie się parlamentarny etap prac nad projektem ustawy.