Tarcza 4.0 – uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne

Projektowana regulacja przewiduje możliwość obwieszczenia w MSiG o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne. Obwieszczenie o otwarciu postępowania pozwolić ma na ochronę majątku dłużnika od samego momentu zainicjowania postępowania. Przypomnieć należy, iż na podstawie ogólnych zasad postępowania o zatwierdzenie układu dłużnik uzyskuje ochronę swojego majątku dopiero z momentem zatwierdzenia układu.

Na podstawie projektowanych przepisów, skutkiem obwieszczenia o otwarciu postepowania o zatwierdzenie układu:

1)     następuje udzielenie ochrony majątku dłużnika przed dochodzeniem roszczeń przez wierzycieli, tj. z dniem opublikowania obwieszczenia do dnia umorzenia lub zakończenia postępowania:

a)     postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem oraz wierzytelności rzeczowych, wszczęte przed dniem otwarcia postępowania, ulegnie zawieszeniu z mocy prawa,

b)     wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia wynikającego z wierzytelności objętej z mocy prawa układem oraz wierzytelności rzeczowych  będzie niedopuszczalne,

c)      spełnienie przez dłużnika świadczeń wynikających z wierzytelności, które z mocy prawa są objęte układem, będzie niedopuszczalne,

d)     ograniczona będzie możliwość potrącania wzajemnych wierzytelności między dłużnikiem i wierzycielami (na zasadach znanych z przyspieszonego postępowania układowego),

e)     ochronie będą podlegały niektóre stosunki cywilnoprawne (umowy najmu, kredytu czy leasingu)

2)     w przypadku jeśli osoby obowiązane wykażą, że w terminie określonym przepisami Prawa upadłościowego doszło do obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu i w tym postępowaniu doszło do prawomocnego zatwierdzenia układu albo w jego następstwie do otwarcia postępowania sanacyjnego lub do złożenia uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości lub, że w terminie 7 dni od umorzenia postępowania (z powodu braku złożenia wniosku o zatwierdzenie układu) złożono wniosek o ogłoszenie upadłości albo wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, który doprowadził do otwarcia takiego postępowania, wyłączona będzie odpowiedzialność osób obowiązanych za:

a)     szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,

b)     zobowiązania spółki, o których mowa w art. 299 § 1 KSH,

c)      zaległości podatkowe.

Przewiduje się również możliwość zwołania zgromadzenia wierzycieli oraz przeprowadzenia go z wykorzystaniem, elektronicznych środków komunikacji, co powinno ułatwić wyrażenie zgody wierzycieli na zawarcie układu.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż niniejsza regulacja stanowić ma zachętę dla przedsiębiorców zagrożonych niewypłacalnością do podejmowania prób restrukturyzacji zadłużenia w miejsce składania wniosków o ogłoszenie upadłości. Przewiduje ona wystąpienie niektórych skutków, które znane są z przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego, czy postępowania sanacyjnego na etapie przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu. Niniejsza regulacja ułatwić ma w konsekwencji podejmowanie negocjacji z wierzycielami, z jednoczesną ochroną przed prowadzeniem egzekucji. Jednocześnie należy zauważyć, iż niniejsze postępowanie powinno być relatywne niedrogie, gdyż przepisy przewidują istotne ograniczenie wynagrodzenia doradców restrukturyzacyjnych.

W związku z tym, że uzyskanie przez dłużnika wyżej opisanej ochrony majątku nie będzie wymagało autoryzacji sądowej (skutki nastąpią na podstawie samego obwieszczenia dokonywanego przez dłużnika), regulacja przewiduje jednocześnie swoiste bezpieczniki, które mają zapewnić ochronę interesów wierzycieli, tj.:

1)     konieczność zawarcia przez dłużnika umowy z doradcą restrukturyzacyjnym,

2)     od dnia opublikowania obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu ograniczony zostaje zarząd dłużnika; dłużnik będzie mógł wykonywać samodzielnie jedynie czynności zwykłego zarządu, podczas gdy dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagać będzie zgody nadzorcy układu,

3)     w przypadku dokonania przez dłużnika obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu w złej wierze, wierzycielowi, a także osobie trzeciej przysługiwać będzie roszczenie o naprawienie szkody,

4)     na wniosek wierzyciela, dłużnik lub nadzorcy układu sąd uchyli skutku opublikowania obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu, jeżeli prowadzić one będą do pokrzywdzenia wierzycieli.

Przypomnieć należy, iż niniejsza propozycja legislacyjna nie jest pierwszą próbą zachęcenia przedsiębiorców do podejmowania prób restrukturyzacji w sytuacji zagrożenia niewypłacalnością. Na podstawie tzw. Tarczy Antykryzysowej 2.0 wprowadzono regulację zgodnie z którą jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości dłużnika powstała w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, a stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19, bieg terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 21 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin ten biegnie na nowo. Szerzej na temat niniejszej regulacji pisaliśmy na naszej stronie internetowej.

Zauważyć należy, iż w przeciwieństwie do regulacji zawartej w Tarczy Antykryzysowej 2.0, ostania propozycja wprowadzająca modyfikację w zakresie przeprowadzenia postępowania w sprawie zatwierdzenia układu skierowana jest nie tylko do tych przedsiębiorców, których trudna sytuacja finansowa powstała z powodu COVID-19, ale do wszystkich dłużników, którzy obecnie znajdują się w stanie zagrożenia niewypłacalnością, bez względu na przyczyny takiego stanu rzeczy.

Zaznaczyć należy, iż niniejsze regulacja ma mieć charakter czasowy. Przewiduje się, że możliwość obwieszczenia o otwarciu układu będzie obowiązywała do 30 czerwca 2021 r., czyli przez szacowany okres oddziaływania negatywnych skutków ekonomicznych powstałych z powodu szerzenia się epidemii COVID-19. Faza postępowania przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu również będzie ograniczona czasowo – postępowanie o zatwierdzenie układu będzie podlegało umorzeniu z mocy prawa, jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia opublikowania obwieszczenia nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu.

Zauważyć jednocześnie należy, iż rozwiązania zawarte w projekcie nawiązują do regulacji zawartej w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczności postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości), która powinna zostać zaimplementowana do krajowego porządku prawnego do dnia 17 lipca 2021 r. Stąd należy się spodziewać, że w zmodyfikowanej formie projektowane rozwiązania zostaną odzwierciedlone w kolejnej nowelizacji przepisów Prawa restrukturyzacyjnego.

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940.