Komunikat UOKiK dotyczący trwałego nośnika

W komunikacie UOKiK wskazuje, że siedem banków nieprawidłowo informowało klientów o dokonywanych zmianach opłat. W dalszym ciągu w toku pozostaje jeszcze siedem postępowań w tym zakresie. W ramach zakończonych postępowań UOKiK sprawdzał, w jaki sposób banki zmieniają warunki umów z konsumentami, m.in. w zakresie wysokości opłat.

UOKiK kwestionuje to, że banki wysyłały wiadomości konsumentom tylko w wewnętrznym systemie e-bankowości, w którym bank może dowolnie zmieniać swoją wiadomość, a nawet ją usunąć. W ocenie UOKiK taki sposób przesyłania wiadomości nie spełnia cech trwałego nośnika. Ponadto konsument musiałby na bieżąco śledzić komunikaty, które dostaje w ramach tego serwisu, natomiast jest powszechną sytuacją, że klienci nie zaglądają przez dłuższy czas na swoje konta, dlatego mogą być zaskoczeni wyższymi opłatami i nie wypowiedzieć umowy.

Urząd zauważa także, że sposób, w jaki instytucje finansowe przekazują informacje na trwałym nośniku musi uwzględniać potrzeby i możliwości techniczne konsumentów, np. seniorów, gdyż wielu z nich nie posiada lub nie korzysta z komputerów. Ponadto UOKiK zakwestionował to, że banki nie informowały klientów na podstawie jakich przepisów podwyższyły opłaty i z czego to wynika.

Warto zwrócić uwagę, że prezentowany przez UOKiK pogląd jest zgodny z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie C-375/156, który określił, że takie systemy mogą być uznane za trwały nośnik, pod warunkiem, że m.in. konsument będzie miał dostęp do przesłanych przez bank informacji w przyszłości i będzie mógł je odtworzyć w  niezmienionej postaci. Może nim być również system e-bankowości, jeżeli spełnia ustawowe wymagania. Taka wiadomość powinna być również we właściwy sposób konsumentowi doręczona.

Powinien on otrzymać osobną informację (np. w formie sms) o propozycji zmian warunków umowy, której szczegóły znajdzie w systemie bankowości elektronicznej.

Wydawane przez UOKiK decyzje w zakresie rozumienia i stosowania pojęcia ,,trwałego nośnika’’ (jako nośnika gwarantującego dostęp do przesłanych informacji w przyszłości i możliwości ich odtworzenia w niezmienionej postaci) ma istotne znaczenie także dla firm inwestycyjnych, w związku z wymogami rozporządzenia z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1112).