Czas na regulacje - dlaczego Polska potrzebuje ustawy o rynku kryptoaktywów?

W artykule opublikowanym na łamach Dziennika Rzeczpospolita w poradniku Nawigator Prawny r.pr. Krzysztof Rożko wskazuje, dlaczego Polska potrzebuje ustawy o rynku kryptoaktywów, z uwzględnieniem unijnego rozporządzenia MiCA (Markets in Crypto-Assets) oraz możliwych konsekwencji przeregulowania tego sektora.

Ochrona inwestorów: koniec Dzikiego Zachodu

Szacuje się, że nawet 20% polskich inwestorów krypto padło ofiarą oszustw – najczęściej związanych z fałszywymi projektami tokenowymi, piramidami finansowymi lub nieuczciwym marketingiem. Obecnie polskie prawo nie zapewnia adekwatnych mechanizmów ochrony, co rodzi realne ryzyko dla oszczędności tysięcy obywateli.

Wprowadzenie ustawy regulującej rynek kryptoaktywów to nie tylko formalność – to konieczność systemowa, która: 

• umożliwi realny nadzór nad oferowaniem tokenów i kryptowalut,
• zablokuje działalność podmiotów nieuczciwych,
• zapewni inwestorom prawa zbliżone do tych, które przysługują na rynku papierów wartościowych.

MiCA – obowiązek, nie opcja 

Rozporządzenie MiCA, przyjęte przez Unię Europejską w 2023 roku, stanowi fundament regulacyjny dla całego rynku kryptoaktywów w UE. Jego pełne wdrożenie ma nastąpić do lipca 2026 roku.

MiCA wprowadza m.in.:

• obowiązek licencji dla dostawców usług (VASP),
• wymogi transparentności białych ksiąg (whitepapers),
• zasady przechowywania środków klientów,
• standardy ochrony inwestorów detalicznych,
• sankcje administracyjne za naruszenia.

Brak implementacji MiCA w Polsce będzie oznaczał nie tylko ryzyko postępowań ze strony Komisji Europejskiej, ale przede wszystkim – pozostawienie rynku w stanie niepewności regulacyjnej, co odstraszy zarówno kapitał, jak i innowację.

Polski projekt ustawy – szansa czy zagrożenie?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów, przygotowany w Polsce, w dużej mierze implementuje postanowienia MiCA. Wprowadza także:

• obowiązki licencyjne dla giełd, kantorów, emitentów tokenów,
• możliwość nakładania sankcji przez KNF,
• ograniczenia marketingowe i obowiązki informacyjne,
• obowiązek przechowywania środków klientów na oddzielnych rachunkach.

Jednakże w swojej pierwotnej formie projekt zawierał regulacje bardziej rygorystyczne niż MiCA, m.in.:

• zakaz pożyczek krypto (lending) – później usunięty,
• ograniczenia w stakingu – nadal kontrowersyjne,
• krótszy niż unijny okres przejściowy (4–9 miesięcy zamiast 18 miesięcy),
• wysokie opłaty nadzorcze (0,4–0,5% przychodów rocznych),
• kary administracyjne do 22 mln zł rocznie – wyższe niż dla banków.

Projekt ustawy nadaje również KNF bardzo szerokie kompetencje nadzorcze, w tym możliwość blokowania emisji tokenów, wstrzymywania ofert publicznych, czy blokowania domen – co budzi pytania o proporcjonalność interwencji i potencjalny chilling effect wobec innowacji.

Gold plating – polska pułapka regulacyjna

W ostatnich latach Polska była wielokrotnie krytykowana za stosowanie tzw. gold platingu, czyli wprowadzania bardziej restrykcyjnych regulacji niż te wymagane przez prawo UE. Takie podejście:

• zwiększa koszty zgodności dla przedsiębiorców,
• osłabia konkurencyjność polskiego rynku,
• powoduje migrację firm do jurysdykcji przyjaźniejszych (np. Litwa, Estonia, Portugalia).

Rynek kryptoaktywny jest wyjątkowo wrażliwy na nadmierne regulacje, co oznacza, że zbyt restrykcyjne wdrożenie MiCA może skutkować odpływem projektów i talentów technologicznych z Polski.

Czy ustawa zniszczy rynek krypto?

Celem nie powinno być zniechęcanie uczestników rynku, lecz:

• eliminacja patologii i oszustw,
• ułatwienie dostępu do usług finansowych,
• zwiększenie zaufania inwestorów i instytucji,
• integracja sektora krypto z mainstreamem rynku kapitałowego.

Podsumowanie

Kryptoaktywa to teraźniejszość, a nie przyszłość. Rynek bez zasad nie jest wolny – jest chaotyczny i niebezpieczny. Ustawa o rynku kryptoaktywów ma potencjał, by zmienić to środowisko na przejrzyste, stabilne i bezpieczne – zarówno dla inwestorów, jak i uczciwych przedsiębiorców.

Jednak ostateczny kształt regulacji przesądzi, czy Polska będzie liderem cyfrowych finansów w regionie, czy tylko kolejnym krajem, z którego projekty technologiczne uciekają za granicę.

Zapraszamy do lektury całego artykułu r.pr Krzysztofa Rożko, Wspólnika Zarządzającego, opublikowanego dziś w serwisie internetowym gazety Rzeczpospolita, w którym autor pisze dlaczego Polska potrzebuje ustawy o rynku kryptoaktywów.

Potrzebujesz analizy wpływu MiCA na działalność Twojej firmy?

Nasz zespół specjalistów prawa rynku finansowego i technologii cyfrowych doradza przedsiębiorcom, funduszom i startupom działającym w obszarze kryptoaktywów i DeFi. Skontaktuj się z nami: biuro@krwlegal.pl

Kancelaria prawna KRWLegal / LegalWell zapewnia profesjonalne i fachowe doradztwo w wielu dziedzinach prawa, w tym świadczy usługi doradztwa regulacyjnego dla sektora finansowego, świadcząc usługi m. in. w zakresie działalności firm inwestycyjnych, funduszy inwestycyjnych, podmiotów zarządzających aktywami, banków (depozytariuszy).

Jeśli uważasz, że może mieć to wpływ na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu: biuro@krwlegal.pl lub +48 22 29 50 940